Ուսումնական տարվա մեկնարկը Արմաղանի բարձունքից

Կիրակի օրով մենակրկող ուսումնական շրջանը բավականին խոստումնալից լինելու հայտ է ներկայացնում: Շարունակելով այլանտրանքային մենակրների շղթան այս անգամ մի խոսւմբ սովորողների ու իրենց միացած շրջանավարտների հետ, որոշեցիքն 2024-2025 ուսումնական տարվա մենկարը ազդարարել Արմաղանի բարձունքից:

 Որպես լեռ Արմաղանի իրենից բավականին մեծ հատաքրքրություն է ներկայացնում: Ունենալով հրաբխային ծագում հստակ առանձնում է լեռան խառնարանը, որ մեջ պարբերաբար լիչ է գոյանում: Իսկ ամենակարևորը Լեռան գագաթից ակնկալվող տեսարանն է՝ դեպի Սևանա լիճ աննակարագրելի տեսարանով: 

Ճամփորդության նպատակը՝ տեղանքի ճանաչում հանգած հրաբուխի օրինակով, ուսումնաճամաճողական քայլրաշավի կազմակերպում:

 Նախագծի ընթացքը՝ Սովորողները ծանոթանում են տեղանքի աշխարգարհագրական առանձնահատկություններին՝ նշումներ կատարում բլոգում:

Արդյունքը՝ Բնության գրկում քայլարաշավի ու բարձունքի հաղթահարման կազմակերպում, բաց դասը բնական միջավայրում, Հայաստանի թաքնված վայրերի բացահայտում: 

 Ճամփորդության մեկնարկը Սեպտեմբերի 1-ին, Սուրբ երրորդություն եկեղեցու բակից, վերադարձը` մինչև 19:00 Մասնակցել ցանկացողները կարող են հայտագրվել հետևյալ
հղումով :

Մասնակցությունը յուրաքանչյուր սովորողի հաշվով 3,000 դրամ։ 

Անհրաժեշտ իրեր 

1. մեկօրյա սնունդ
2. երկու լիտր ջուր 
3. մարզական հագուստ 
4. մարզակոշիկ
5. թվային միջոցներ
6. արևապաշտպան գլխարկ
7. արևապաշտպան քսուկ ըստ ցանկության 

Կարդալ ավելին

Աշխարհագրություն 7-8 –րդ դասարանների ծրագիր

Ծրագրի նպատակը

1․ «Աշխարհագրություն» առարկայի դասընթացը հանդիսանալով և՛ բնական և՛ հասարակական գիտություն ունի իր առանձնահատուկ նշանակությունըսովորողների աշխարհայացքի ձևավավորման գործում, ինչպես նաև բնական ու հասրակական երևույթների տարածական բաշխման օրինաչափությունների ընկալման գործում:

2․Բնական միջավայրում ընթացող գործոնների վրա ու հասարակական ազդեցությունների բացահայտումը։

3․ Տարաբնույթ ուսումնական քարտեզների կիրառումն ու քարտեզների կազմման հմտությունների փոխանցումն ու գործնական կիրառությունը։

4․ Հասարակական երևույթների տարածական տեղաբաշխման օրինաչափությունների  բացահայտումը։

5․Մարդության տնտեսական գործունեության և աշխատանքի աշխարհագրական բաժանման վրա ազդող գործոնների ընկալումը։

6․ Աշխարհագրական համակարգերի  ու դրանց հատկությունների ուսումնասիրությունը։

 

Բովանդակության կառուցման հիմնական սկզբունքները

1.      Հանդիսանալով բնագիտական և հասարակագիտական դասընթացների ինտեգրացված առարկա, ծրագրի  բովանդակության կառուցման առանցքում ընկած է ուսումնասիրվող առարկայի թեմաների ինտեգրումը։

2.      Աշխարհագրական թաղանթի ամբողջականությունն ու տարածականությունը։

3.      Աշխարհը ըստ առանձին մասերի ուսումնասիրման հնարավորությունը։

4.      Նախորդ տարիների դասընթացից ծանոթ բնական երևույթների տարածական տեղաբաշխման բացահայտումը և դրանց ազդեցությունը հասարակական երևույթների վրա ։

5.       Քարտեզներով ինքնուրույն աշխատելու հմտությունների փոխանցումը՝ դրանց գործնական կիրառությունը ապահովելով։  

6.      Աշխարհագրության դասընթացի ուսումնասիրման հիմքերի ստեղծումը՝ դասընթացի ամբողջականության ապահովան նպատակով։    

7.       Քանի որ, ըստ պետական չափորոշչի բնագիտության ուսուցումը հիմնված է   աշխարհի ճանաչողության միասնական մեթոդաբանական հիմքերի ապահովման նպատակով՝ աշխարհագրության դասընթացների բովանդակությունը կառուցվում է նաև մի շարք խաչվող հասկացությունների հենքի վրա: Դրանք առանցքային հասկացություններ են, որոնք ընդհանրական են աշխարհի մասին տարբեր գիտությունների համար և սովորողներին օգնում են միավորելու, փոխկապակցելու աշխարհի մասին տարբեր առարկաներից ձեռք բերած գիտելիքները՝ մեկ ընդհանրական պատկերի շրջանակում: Այդ հասկացությունները պետք է մեծ ուշադրության արժանանան դպրոցի բոլոր աստիճաններում: Ներկայացվող ծրագրում առանձնանում են հետևյալ խաչվող հասկացությունները

1) Օրինաչափություններ,

2) Պատճառ և հետևանք, մեխանիզմ և կանխատեսում,

3) Մասշտաբ, սանդղակ, համամասնություն և քանակ,

4) Համակարգեր,

5) Կայունություն և փոփոխություն:

 

Ուսումնական միջավայր

 Առանձնացվում է ուսումնական  միջավայրի երկու տեսակ՝ ֆիզիկական և մեդիամիջավայր:

Որպես ֆիզիկական միջավայր կարող են ծառայել դասարանը, բաց ուսումնական լաբորատորիան, թանգարանը, բնական միջավայրը և այլն:

Մեդիամիջավայրը ներառում է սովորողի և դասավադողի ուսումնական բլոգները, թվայնացված դասագրքերը, դասանադողի կողմից առանձնացված համցանցային ռեսուրսներն ուսումնական ծրագրերը, թվայնացված քարտեզները և այլն:

 

 

Ծրագրի ակնկալվող վերջնարդյունքները

1.      Սովորողը պետք է հստակ պատկերացում ունենա երկրագնդի բնական ու հասարակական երևույթների տեղաբաշխման և փոխազդեցությունների մասին։

2.      Տարբեր տարածաշրջանների ու երկրների օրինակով բացատրի աշխարհագրական դիրքի ազդեցությունը։  

3.      Սովորողը պետք  է հասկանա և բացատրի բնական գործոնների ազդեցությունը տնտեսության զարգացման գործում։  

4.      Կարողանա ընթերցել տարաբնույթ աշխարհագրական քարտեզներ, դրանց հիման վրա կատարի վերլուծություն։ Աշխատել էլեկտրոնային ու ուրվագծային քարտեզներով։ Կազմի սեփական քարտեզներ։

5.      Հստակ պատկերացում ու բացատրություն ունենա աշխատանքի աշխարհագրական բաժանման մասին։

6.      Ընկալի բնական պայմանների ու բնական ռեսուրսների արդյունավետ օգտագործման սկզբունքները։  

7.      Գիտակցի հասարակության ու բնության հարաբերությունները, և այդ հարաբերությունների հետևանքները աշխարհի տաբեր հատվածներում՝ բացահայտելու այդ հարաբերությունների առանձնահատկությունների վրա աշխարհագրական գործոնների ազդեցությունը։

 

Բովանդակություն

7-րդ դասարան

1.      Հասարակական աշխարհագրություն

2.      Բնական ռեսուրսներ

3.      Բնական ռեսուրսների տեղաբաշխումը

4.      Աշխարհի բնակչության թիվն ու շարժը

5.      Բնակչության վերարտադրությունը 

6.      Աշխարհի բնակչության ռասայական, կրոնական և ազգային կազմը

7.      Աշխարհի պետությունների խմբավորումը

8.      Ազգային տնտեսություն

9.       Արդյունաբերություն

10.  Վառելիքաէներգետիկ արդյունաբերություն

11.  Մետաղաձուլություն և մեքենաշինություն

12.  Քիմիական և թեթև արդյունաբերություն

13.  Գյուղատնտեսություն 

14.  Բուսաբուծություն

15.  Անասնապահություն

16.  Աշխատանք ուրվագծային քարտեզներով

17.  Ձկնորսություն, անտառային տնտեսություն, որսորդություն

18.  Տրանսպորտ և կապ

19.  Միջազգային հաղորդակցության ուղիները 

20.  Սպասարկման ոլորտ

 

8-րդ դասարան

Եվրոպա

1.      Հյուսիսային Եվրոպա: Մեծ Բրիտանիա

2.      Արևմտյան Եվրոպա: Ֆրանսիա: Գերմանիա

3.      Հարավային Եվրոպա: Իտալիա

4.      Արևելյան Եվրոպա ՌԴ-ընդհանուր բնությագիրը, բնական պայմանները: ՌԴ-բնակչությունը: ՌԴ-տնտեսությունը:

Ասիա

Հարավ-արևմտյան Ասիա

1.     Թուրքիա
2.    Իրան
3.    Վրաստան
4.   Ադրբեջան

1.     Արևելյան Ասիա

2.        Չինաստան

3.         Ճապոնիա

4.      Հարավային Ասիա

5.        Հնդկաստան

6.      Հարավ-արևելյան Ասիա

7.      Կենտրոնական Ասիա

 

Նոր Աշխարհի երկրներ 

1.     Կանադա

2.     Բրազիլիա 

3.     ԱՄՆ

4.     Ավստրալիա

 

 Աֆրիկա

      ՀԱՀ

Կարդալ ավելին

Հայաստանի աշխարհագրություն առարկայի ծրագիր

Հայաստանի աշխարհագրություն առարկայի ծրագիր

 

Ծրագրի նպատակը

1․ «Հայաստանի աշխարհագրություն» առարկայի դասընթացը իր հասարակագիտական ու  բնական բաղադրիչներով ունի կարևորագույն նշանակություն սովորողի մոտ Հայաստանի մասին պատկերացումներն ու գիտական գիտելիքները ամբողջացնելու նպատակով։

2․ Սույն դասընթացով նար ամփոփվում է նաև հիմնական դպրոցի աշխարհագրություն դասընթացի, ուստի այս դասընթացը նաև առարկայի վերջնական արդյունքների ամփոփումն է։

3․ Որպես առարկայի ամփոփիչ օղակ սույն դասընթացը տեղայնացնում է բոլոր հիմնական հասկացությունները, երևույթներն ու օրինաչափությունները։  

4․ Ըստ ուսումնասիրման մեթոդի հանդիսանալով տարածական գիտություն, որպես կարևոր նպատակ պետք է նշել Հայաստանի տեղի ու դիրքի ճանաչումը Աշխարհի ու տարածաշրջանի մասշտաբով։

5․Ծրագրի նպատակներից է Հայաստանի բնական միջավայրի ու հասարակության փոխհարաբերությունների պարզաբանումը՝ դրանց հետևանքների ուսումնասիրությունն ու ընկալումը։

6․ Ծրագրի նպատակն է մարդու գործունեության հնարավորությունների լիարժեք ուսումնասիրությունը։

 

 

Բովանդակության կառուցման հիմնական սկզբունքները

1.      Հանդիսանալով բնագիտական և հասարակագիտական դասընթացների ինտեգրացված առարկա, ծրագրի  բովանդակության կառուցման առանցքում ընկած է ուսումնասիրվող առարկայի թեմաների ինտեգրումը։

2.      Նախորդ տարիների դասընթացից ծանոթ բնական երևույթների տարածական տեղաբաշխման բացահայտումը և դրանց ազդեցությունը հասարակական երևույթների վրա՝ կոնկրետ Հայաստանի օրինակով

3.       Ինտերակտիվ քարտեզներով ինքնուրույն աշխատելու հմտությունների փոխանցումը՝ դրանց գործնական կիրառությունը ապահովելով։  

4.      Դասընթացի ուսումնասիրման հիմքերի ստեղծումը՝ դասընթացի ամբողջականության ապահովան նպատակով։    

5.       Քանի որ, ըստ պետական չափորոշչի բնագիտության ուսուցումը հիմնված է   աշխարհի ճանաչողության միասնական մեթոդաբանական հիմքերի ապահովման նպատակով՝ աշխարհագրության դասընթացների բովանդակությունը կառուցվում է նաև մի շարք խաչվող հասկացությունների հենքի վրա: Դրանք առանցքային հասկացություններ են, որոնք ընդհանրական են աշխարհի մասին տարբեր գիտությունների համար և սովորողներին օգնում են միավորելու, փոխկապակցելու աշխարհի մասին տարբեր առարկաներից ձեռք բերած գիտելիքները՝ մեկ ընդհանրական պատկերի շրջանակում: Այդ հասկացությունները պետք է մեծ ուշադրության արժանանան դպրոցի բոլոր աստիճաններում: Ներկայացվող ծրագրում առանձնանում են հետևյալ խաչվող հասկացությունները

1) Օրինաչափություններ,

2) Պատճառ և հետևանք, մեխանիզմ և կանխատեսում,

3) Մասշտաբ, սանդղակ, համամասնություն և քանակ,

4) Համակարգեր,

5) Կայունություն և փոփոխություն:

 

Ծրագրի ակնկալվող վերջնարդյունքները

1.      Սովորողը պետք է հստակ պատկերացում ունենա Հ յաստանում բնական ու հասարակական երևույթների տեղաբաշխման և փոխազդեցությունների մասին։

2.      Կոնկերտ Հայաստանի օրինակով բացատրի աշխարհագրական դիրքի ազդեցությունը՝ առանձնացնելով դրա տարատեսակները։   

3.      Սովորողը պետք  է հասկանա և բացատրի բնական պայմաններ ու բնական ռեսուրսների ազդեցությունը տնտեսության զարգացման գործում։  

4.      Կարողանա ընթերցել տարաբնույթ աշխարհագրական քարտեզներ, դրանց հիման վրա կատարի վերլուծություն։ Աշխատել էլեկտրոնային ու ուրվագծային քարտեզներով։ Կազմի սեփական քարտեզներ։

5.      Հստակ պատկերացում ունենա Հայաստանի տնեսական զարգացման հեռանկարների մասին; Կարողանա ներկայացնել առանձին ճյուղերի զարգացման հնարավորությունները։

6.      Ընկալի Հայաստանի բնական պայմանների ու բնական ռեսուրսների արդյունավետ օգտագործման սկզբունքները։  

7.      Գիտակցի հասարակության ու բնության հարաբերությունները, և այդ հարաբերությունների հետևանքները աշխարհի տաբեր հատվածներում՝ բացահայտելու այդ հարաբերությունների առանձնահատկությունների վրա աշխարհագրական գործոնների ազդեցությունը։

8.      Ձևավորի հոգատար վերաբերմունք Հայաստանի բնական միջավայրի, նյութական ու ոչ նյութական ռեսուրսների մասին։

 

 

 

 

 

Ուսումնական միջավայր

 Առանձնացվում է ուսումնական  միջավայրի երկու տեսակ՝ ֆիզիկական և մեդիամիջավայր:

Որպես ֆիզիկական միջավայր կարող են ծառայել դասարանը, բաց ուսումնական լաբորատորիան, թանգարանը, բնական միջավայրը և այլն:

Մեդիամիջավայրը ներառում է սովորողի և դասավադողի ուսումնական բլոգները, թվայնացված դասագրքերը, դասանադողի կողմից առանձնացված համցանցային ռեսուրսներն ուսումնական ծրագրերը, թվայնացված քարտեզները և այլն:

 

Բովանդակություն

1.      Հայկական լեռնաշխարհ: Ընդհանուր բնութագիրը

2.      Հայկական լեռնաշխարհի ռելիեֆը

3.      ՀՀ աշխարհագրական դիրքը

4.      ՀՀ օգտակար հանածոները

5.      ՀՀ գետային ցանցը

6.      ՀՀ ռելիեֆը

7.      ՀՀ կլիման 

8.      ՀՀ բուսականությունն ու կենդանական աշխարհը

9.      ՀՀ հողային ծածկը

10.  ՀՀ լանդշաֆտային գոտիները

11.  ՀՀ բնակչությունը

12.  ՀՀ բնակչության կազմը

13.  ՀՀ խոշոր քաղաքները

14.  ՀՀ արդյունաբերության ընդհանուր բնութագիրը

15.  Վառելիքաէներգետիկ համալիր

16.  Մետալուրգիան

17.  Մեքենաշինությունը

18.  Արդյունաբերության այլ ճյուղեր 

19.  ՀՀ գյուղատնտեսության ընդհանուր բնութագիրը

20.  Բուսաբուծությունը

21.  Անասնապահությունը

22.  Տրանսպորտի հիմնական տեսակները

23.  Սպասրկման ոլորտ

 

Կարդալ ավելին