Բարի գալուստ

22.04.2021

Ճամփորդենք սովորելով կամ սովորենք ճամփորդության ընթացքում

4/22/2021 Մեկնաբանություն չկա

Ինչպես արդեն նշվել եմ իմ նախորդ հոդվածներից մեկում, ուսումնական ճամփորդությունը ուսումցման արդյունավետ կազմակերպման լավագույ ուղեկիցն է: Բացառություն չէ նաև «Արշավենք դեպի Տավուշ» եռօրյա ուսումնական ճամփորդությունը, որի ընթացքում սովորողները հնարավորություն կունենան դասապրոցեսի ընթացքում սովորածը տեսնել` ամրապնդելով տեսական գիտելիքները: Հատկանշական է, որ ուսումնական ճամփորդությանը մասնակցում են 9-րդ դասարանի սովորողներ, որոնք այս տարի ուսոմնասիրում են «Հայաստանի աշխարհագրություն» դասընթացը: Ուսումնական ճամփարդության ընթացքում նախատեսված են հետևյալ վայրերը. Սևանա լիճ, Աղջկաբերդ, Մակարավանք, Լաստիվեր, Իջևանի դենդրոպարկ,Ախնաբադի կենու պուրակ-Աղավնավանք, Դիլիջան: Վերոհիշյալ յուրաքանչյուր վայրում սովորողները հնարավորություն կստանան տեղանքին առնչող աշխարհագրական բացատրություններ ու մեկնաբանություններ:

Առաջին կանգառի ժամանակ՝ Սևանա լճի ափին, կներկայացվի Սևանի լճի առաջացումը, ցույց կտվրի Հրազդան գետի ակունքը, ինչպես նաև անդրադաձր կկատարվի Սևանա լճի ժամանակակից խնդիրներին:

Մակարավանքում ու Աղջկա բերդում՝ փոքր ինչ բարձունքի վրա, կներկայացվի վերըթաց գոտիակականությունը, որը հատկապեսՏավուշի մարզում յուրահատուկ դրսևորում ունի՚

Գոտիականությունը կշարունակենք ուսումնսաիրել նաև դեպի Լաստիվեր կատավելիք քայլարշավի ընթացքում: Այստեղ արդեն զգալի են նաև գետերի կողմից կատավող աշխատանքները, իսկ Խաչաղբյուրի ու բնության ամվերջ պայաքարի ու հարաբերության արդյունք գեղեցիկ տեսարաններ են բացվում:

Դեպի Աղավնավանք տանող ճանապարհը, որը անցում է Կենու պուրակով որը հանդիսանում է Հայաստանի եզակի հատուկ պահպանվող տարածքներից: Կենու պուրակում արդեն կներկայացվելի ողջ արգելոցը՝ իր բուսական ու կենդանական աշխարհի յուրհատկությամբ:

Արդեն Իջևանի դենտրոպարկում սովորողները հնարավորություն կունենան ծանոթանալ ոչ միայն ՀՀ-ում հանդիպող, այլ նաև Հանրապետության տարածքից դուրս աճող բուսատեսակներին: Բացի այդ դենտրպարկի հմայքը կայանում է նրանում, որ այստեղ աճող բույսերի ու իրենց բնօրրանում եղած նույն տեսակների տարբերությունները տեսնելով կարող ենք պատկերացում կազմել նաև տեղանքի բնական պայմաննաերի տարբերությունների կամ նմանության մասին:

Կարդալ ավելին

17.03.2021

«Էկոտուր 2021»-ի ծրագրի մշակումը գարնանային ճամբարի շրջանակներում

3/17/2021 Մեկնաբանություն չկա

Կատարվելիք աշխատանքների ուղղությունները

«Էկոտուր 2021»-ի ուղղությունների նախանշում
Ներկայացվող նախագծերի պահանջների հստակեցում
«Էկոտուր 2021»-ի ժամանակացույցի մշակում
Ըստ տարիքային խմբերի աշխատանքների նպատակների հստակեցում

Կարդալ ավելին

Խորհրդատվություն աշխարհագրություն առարկայից

3/17/2021 Մեկնաբանություն չկա

Խորհդատվության նպատակը-Սովորողնեիրին նախապատրաստել ավարտական քննություններին, անհասկանալի հարցերի պարզամանումները, քննական թեստերի ու հարցերի քննարկումներ
Խորհրդատվության ժամանակ օգտագործվող մեդիանյութեր 1, 2, 3, 4, 5, 6
Մասնակիցներ-բնագիտական առարականերից աշխարհագրություն ընտրած 9-րդ դասարանցիների՝ ըստ ցանկության

Մասնակցությունը ՝ հղումով

Կարդալ ավելին

01.03.2021

«ՀՀ բնակչությունը» ուսումնական նախագծի ամփոփում

3/01/2021 Մեկնաբանություն չկա

Ուսումնական երրորդ շրջանում 9-րդ դասարանի սովորողների հետ սկսել ենք

«ՀՀ բնակչությունը» ուսումնական նախագիծը, որի շրջանակներում սովորողները առաջին փուլում ծանոթանալով Հայաստանի բնակաչության սեռատարիքային բուրգի հետ, փորձում էին այն համեմատել այլ երկների սեռատարիքային բուրգերի հետ բացահայտելով այդ երկների հետ ունեցած ընդհանրություններն ու տարբերությունները: Ինչպես ցույց տվեց նախագծի իրականցման ընթացքը աշխարհի մի շարք երկներ իրենց սեռատարիքային բուրգի կառուցվածքով բավականին նման են Հայաստանի սեռատարիքային բուրգի կառուցվածքին: Իսկ միշարք երկներում էլ նմանատիպ համեմատությունը ընդգծում է նաև Հայսատանի առավելությունները համեմատվեղ երկրի նկատմամաբ, մասնավորապես Հայաստանի և Բելոռուսի սեռատարիքային բուրգերը համեմատելիս նկատում ենք, որ ժողովրադգրական վիճակը ավելի մտահոգիճ է հենց Բելառուսում, այլ ոչ թե ՀՀ-ում: Գրեթե նույն պատկերն է նաև Հայաստանի ու Գերմանայի համերմատության պարագայում: Համեմատությունը այնպիսի երկրների հետ ինչպիսին է Ալբանիան է, ի հայտ է բերում մի շարք համընկնումներ: Փոքր-ինչ այլ պատկեր է ստացվում երբ համեմատում ենք Հայաստանի սեռատարիքային բուրգը ամբողջ աշխարհի սեռատարիքային բուրգի հետ:

Նախագծի երկրոդ փուլում սովորողները նույն սկզբունքով համեմատում են երկնորի այ ցուցանշները (բնակչության միջին տարիք, բնակչության բնական աճ, խտություն և այլն): Այս դեպքում համեմատությունները դիտարկվում են նաև ժամանակային փոփոխության տեսանկյունից (սովորողների աշխատանքներ 1, 2, 3, 4):

Նախագծի արդյունքում սովորողները մանրամասն ծանոթացան հհ բնակչության կառուցվածքին ու ցուցանիշներին, կարողացան կոնկրետ համեմատության շամանակ իրենց համար կատարել բացահայտումներ, վերհիշեցին բնակչությանը առնչվող մի շարք ցուցանիշներ:

Կարդալ ավելին

31.01.2021

Ռազմամարզական նախապատրաստությունը ձմեռային ճամբարի շրջանակներում

1/31/2021 Մեկնաբանություն չկա

2012-2013 ուսումնական տարվանից սկսած «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահմալաիրի ավագ դպրոցում ռազմամարզական ճամբարային գործունեությունը հանդիսանում է սովորողի անհատական ուսումնական պլանի անբաժան բաղկացուցիչը: Այս տարիների ընթացքում ռազմամարզական ճամբարիային գործունեությունը կրել է մի շարք փոփոխություններ համարմարվելով տարբեր իրավիճակների: Վերջին տարիներին հատկապես կարևոր է դառնում ռամզամարզական ճամբարի նախապատրաստական փուլը, որը որպես առանձին նախագիծ ներառվում ուսումնական ճամբարների օրակարգում:

Ձմեռային ուսումնական ճամբարի օրակարգում այս անգամ ընդգրկված էր ռազմամարզական ճամբարի ընդամենը մեկ բաղադրիչ՝ շարային նախապատրաստությունը:

Շարային նախապատրաստությանն այս անգամ ներգրավված էին ավագ դպրոցի 9-րդ դասարանցիները: Մինչ բուն պարապմունքները սկսելը սովորողներից շատերի համար անհասկանալի էր, թե ինչ է տալիս իրենց այս պատրաստությունը և ընդհանրապես ինչում էկայանում այսպիսի պատրաստության անհրաժեշտությունը: Նմանատիպ բովանդակության հարցերի պատասխանները թեև շատ հեշտ է ներկայացնել սովորողնին, սակայն այս դեպքում ցանկություն կար որպեսզի սովորողները իրենք ևս համոզվեին այսպիսի նախապատրաստության ահրաժեշտության հարցում: Շարային նախապատրաստությունը նպատակն է սովորողների մոտ զարգացնել կարգապահությունը, ճշտապահությունը, միամյանց արագ հասկանալու ու կողմնորոշվելու ունակությունները:

Երեք շաբաթ տևած ձմեռային ուսումնական ճամբարի ընթացքում անց կացված շարային նախապատրաստության շրջանակներում մասնակցած բոլոր սովորողները անշուշտ ձեռք բերեցին վերոհիշյալ կարևոր հմտությունները, իսկ կոնկրետ վարժություններում սովորոցին արագ շարք կազմել, տեղում դարձումներ կատարել, քայլել շարային կեցվածքով, ահնրաժեշտության դեպքում կատարել վերադասավորումներ:

Ի զարմանս ինձ առանձնակի մեծ էր մասնակից սովորողների ոգևորությունը, մանավնդ երբ արդեն արդյունքները ևս տեսանլեի էին: Հատկապես շատ ոգևորիչ էր 9-րդ դասարանի աղջիների ակտիվ մասնակցությունը, իսկ առանձնին դեպքերում նաև օրինակելի արդյունքները:

Կարդալ ավելին

20.12.2020

Հունվարյան ճամբարային նախագծեր

12/20/2020 Մեկնաբանություն չկա

ՀՀ բնակչությունը (9-րդ դաս)

Որքա՞ն ջուր ենք օգտագործում (10-րդ դաս)

Բնօգտագործումն ու բնապահպանությունը ՀՀ-ում (11-րդ դաս)

Կարդալ ավելին

Ուսումնական առաջին շրջանի ամփոփում

12/20/2020 Մեկնաբանություն չկա

Ուսումնական առաջին շրջանի մենակարկը տրվեց արատեսյան եռօրյա ուսումնական ճամբարի մենկարկով: Ճամբարական սովորողների թվում էին ինչպես երկար տարիներ կրթահամալիր հաճախող սովորողներ՝ այնպես էլ նոր ընդունված սովորողներ, որոնց համար այս ճամբար հանդիսացավ հյուահատուկ մուտք դեպի կրթահամալիր: Կարծում եմ, որ ճամբարի ընթացքում հաջողվեց ամենակարևորը՝ սովորողների ինտեգրումը նոր միջավայր: Չնայաշ որ այս ճամբարի ամենահիշվող դրվագը հորդառատ անձրևի տակ Սմբատաբերդի վայրէջէն էր:

Մինչ ֆիզիկական միջավայրում պարապմունքները լիարժեք սկսելը կազամակերպվեց և իրականացվեց երկշաբաթյա ռազամամարզական ճամբար՝ կրթահամալիրի մարզական կենտրոնի և առողջագետ ու երաժիշտ ուսուցիչների մասնակցությամբ: ռազմամարզական ճամբարին մասնակցում էին հիմնականում կրթահամալիրի 10-րդ դասարանի սովորողները, որոնց թվում նաև շատ էին այս սովորողները, որոնք նոր էին ընդունվել կրթահամալիր:

Չնայած ուսումնական այս շրջանում ֆիզիկական միջավայրում իրականացվող դասերը պարբերաբար ընթատվեցին համաճարակի պատճառով, իսկ մի շարք պետքերում նաև տեղի ունեցավ առցանց պապապմունքների համակցմամբ, հաջողվեց իրականացնել մի շարք նախագծեր:

Մասնավորապես 9-րդ դասարանցիների հետ սկսեցինք օգտագործել առցանց քարտեզագրման ծրագիր, որը սովորողներիներին քատեզով աշխատելու ավելի արդյունավետ հնարավորություն ընձեռնեց: Այս ծրագրի շնորհիվ ՀՀ աշխարհագրություն դասընթացի ժամանակն ուսումնասիրվող թեմաների քարտեզագրումը սովորողների մոտ էապես մեծացրեց տարածական պատկերացումը: ( 1 , 2 , 3, 4): Իսկ արդեն ուսումնական տարվա վերջում ՀՀ բնակչությունը նախագծի շրջանակներում սկսեցինք ուսումնասիրել ՀՀ բնակչության ցուցանիշները՝ դրանք համեմատելով այլ երկրների ցուցանիշների հետ: Նախ և առաջ սեռատարիքային բուրգերի ուսումնասիրությունը, հատկապես ժամանակային փոփությունը հաշվի առնելով, նախագիծը շարունակական է: (1, 2 )

10-րդ դասարնացիների հետ սկսեցինք շրջակա միջավայրի ուսումնասիրությունը, որի ընթացքում սովորողները նախ և առաջ ներկայացրել են իրենց միջավայրը՝ իրենց պատկերացումով: (1, 2, 3) Որից հետո սովորողները շարունակելով իրենց ուսումնասիրությունները մթնոլորտի աղտոտման և էներգիայի ստացման նախագծերը, որի ընթացքում սովորողները փորձում են առաջարկել իրենց պատկերացրած լավագույն լուծումները (1, 2, 3)

11-րդ դասարանցիների հետ ուսումնական պարապմունքները սկսեցինք մարդու առողջությունը շրջակա միջավայրը նախագծով, որը աշխարհում տիրող համաճարակային վիճակին խիստ համահունչ էր: (1, 2, 3): Շարունակելով արդիական թեմաները թիրախում պահելը 11-րդ դասարանցիների հետ նաև ուսումնասիրել ենք Բնական ու մարդածին աղտեներն ու դրանց վրա մարդկային գործոնի ազդեցությունը:(1, 2, 3)

7-րդ դասարանում այս տարի սկսել ենք Աշխարահագրություն դասընթացը, որը ի թիվս շատ առարկաների նոր էր սովորողների համար: Առարկային ծանոթանալուն զուգահեռ սովորողների հետ իրականացվող նախագծերի շրջանակներում (Բնական ռեսուրսների տեղաբաշխումը, Աշխարհի ճանաչումը քարտեզագրելով) սովորողները կազմել են ինքնուրույն քարտեզներ՝ ներառելով մի շարք թեմաներ: Նախագծերի արդյունքում սոցորողները փեռք են բերել քարտեզ կազմելու և քարտեզներ ընթերցելու ունակություն, ծանոթացել են քարտեզագրական հնարքներին, նախագծերը էապես նպասել են սովորողների մոտ աշխարհի տարածական ընկալմանը: (1, 2, 3, 4, 5)

Կարդալ ավելին

17.12.2020

Սովորող-սովորեցնող նախագիծ: Դաս աստղացուցարանում

12/17/2020 Մեկնաբանություն չկա

Նախագծի նպատակները-Միջին դպրոցի սովորողներին մոտ զարգացնել տիերզերքի մասին գիտելիքները, կազմակերպել այլ սովորողների համար դասեր, ծանոթանալ ասղացուցարանի տեխնիկական սպասարկմանը:

Նախագծի ընթացքը-Սովորողները ծանոթանում են աստղացուցարանում ցուցադրվող ֆիլմերն, աստղացուցարանի տեխնիկական սպասրկման առանձնահատկություններին, հավաքագրում այլ անհրաժեշտ ինֆորմացիա, որից հետո դասավանդողի ներկայությամբ դաս են վարում այլ սովորողների համար:

Նախագծի արդյունքները-Սովորողների ձեռք են բերում դասավանդելու հմտություն, լրացում են իրենց գիտելիքները, ձեռք են բերում ասղացուցարանի տեխնիկական սպասրկման հմտություններ

Կարդալ ավելին

01.12.2020

Աշխարհի ճանաչումը`աշխարհը քարտեզագրելով-նախագիծ

12/01/2020 Մեկնաբանություն չկա

«Բնականակ ռեսուրսների տեղաբաշխումը» նախագծի իրականացման ժամանակն սովորողները արդեն հասցրել են ծանոթանալ ուրվագծային քարտեզով աշխատելու հմտություններին, արձանագրելով նաև նախագծի կազման ժամանակ ակնկալվող արդյուքները՝ աշխարհի տարածականության պատկերացում, քարտեզի ընթերցման հմտությունների զարգացում, քարտեզագրական պայմանկան նշանների կիրառում, աշխարհաճանաչողություն:

Շարունակելով վերոհիշյալ նախագծում մատնանշված արդյունքերն ամապնդելու ու դրանք զարգացնելու անհրաժեշտությունը շարունակում ենք ուսումնական քարտեզների կազման նախագշերը դրանք զուգակցելով նոր նյութերի ուսումնասիրության հետ: Քանի որ աշխարհագրության լեզուն համարվում է քարտեզը ուստի սովորողի կողմից կազված քարտեզ դիտարկվում է ոչ միայն որպես նախագծի արդյունք, այլ նաև ցույց է տալիս սովորողի կողմից նոր նյութի յուրացվածության աստիճանը:

Քատեզներով աշխատանքներ ներառում են հետևյալ թեմաները

· Բնակչության վերարտադրությունը

· Աշխարհի բնակչության ռասսայական, կրոնական և ազգային կազմը