«Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիր
Ստեղծողի մոբիլ դպրոց. անհատի կրթական պատվեր
Աշխարհագրություն
ընտրությամբ դասընթաց
Ծրագիր
Հայեցակարգ
Աշխարհի մի շարք երկրների ավագ դպրոցներում աշխարահագրությունը ներկայացվում է
հիմնականում ինտեգրված կամ ճյուղային աշխարհագրական ծրագրերի միջոցով:
Բացառություն չէ նաև սույն ծրագիրը:
“Մխիթար Սեբաստացի” կրթահամալիրի ավագ դպրոցի ուսումնական պլանում
“Աշխարհագրություն” առարկան 10-11-րդ դասարաններում նախատեսվում է որպես սովորողի
ընտրությամբ առարկա՝ շաբաթական 4 ժամով:
Նպատակները
Ավագ դպրոցում դասավանդման հիմնական նպատակներից է սովորողի մեջ խորացնել
հիմնական դպրոցում ստացած աշխարհագրական գիտելիքներն ու գիտականան պատկերացում տալ
աշխարհի ու աշխարհում ընթացող բնական ու հասարակական երևույթների մասին:
Աշխարհագրությունն
ուսումնասիրում է բնական ու
հասարակական երևույթների տարածական տեղաբաշխումը, դրանց օրինաչափություններն ու
զարգացման ժամանակակից միտումները: Գիտությունների դասակարգման համակարգում
գրավելով միջանկյալ դիրք բնական ու հասարակական գիտությունների մեջ՝
աշխահագրությունը ունի կարևորագույն առաքելություն՝ կապ հաստատել բնական ու
հասարակական գիտությունների միջև: Հնարավորություն է տալիս ընկալել աշխարհի
նյութականությունը և ամբողջականությունը:
Ըստ ուսումնասիրման մեթոդի լինելով տարածական գիտություն՝ հնարավորություն է
տալիս սովորողների մոտ ձևավորել տարածական մտածողություն:
Սովորողին հնարավորություն է տրվում հասկանալու, գնահատելու և սեփական կարծիքն
ունենալու սեփական հայրենիքի մասին, ընկալելու նրա տեղն ու դերը ժամանակակից
աշխարհում:
Խնդիրները
·
Վեր հանել
աշխարհագրության կապը այլ գիտությունների հետ:
·
Ներկայացնել
աշխարհում ընթացող բնական և հասարակական երևույթները, ցույց տալ դրանց
փոխկապակցվածությունը:
·
Ուսումնասիրել
աշխարհագրական թաղանթը, նրա առանձին բաղադրիչները և նրանցում տեղի ունեցող
երևույթների տարածաժամանակային փոփոխությունները:
·
Խորացնել
Երկրագնդի մասին գիտելիքները` ուսումնասիրություն կատարելով Երկրագնդի առանձին տեղամասերի
մակարդակով (մայրցամաքներ, տարածաշրջաններ, երկրներ):
·
Համակողմանի
գիտելիքների շնորհիվ սովորողին հնարավորություն տալ ՀՀ-ը ճանաչել տարածության մեջ:
Ընկալել նրա տեղն ու դերն ժամանակակից աշխարհում:
·
Ծանոթացնել
հասարակություն-բնություն փոխհարաբերություններին, ձևավորել բնությունը ռացիոնալ
օգտագործելու մտածողություն:
·
Ուսումնասիրել
տարաբնույթ քարտեզներ, ամրապնդել դրանց գործնական կիրառությունը առօրյա կյանքում:
·
Գաղափար տալ
աշխարհագրական կանխատեսման մասին:
·
Կատարել
անհատական աշխատանքներ ու պատրաստել ուսումնական նյութեր:
Ուսումնական
միջավայր
Ուսուցումը կազմակերպում է ուսումնական կաբինետում, որտեղ
առկա են՝ համացանցին միացված համակարգիչ (հագեցած համապատասխան ծրագրերով,
թվայնացված քարտեզներով, դիագրամներով ու սխեմաներով), պրոյեկտոր, տարբեր բովանդակության քարտեզներ, գլոբուս,
համապատասխան գրականություն:
Սովորողների ուսումնական գործունեությունը
·
Դասարանում
ուսումնական աշխատանք
·
Տանը կատարված
ուսումնական աշխատանք
·
Անհատական-հետազոտական
աշխատանքներ
·
Ուսումնական
ճամփորդություններ
·
Մասնակցություն
կրթահամալիրի տոնացույցով որոշված ստուգատեսերին:
Դասարանում կատարված աշխատանք ասելով՝
նկատի ունենք բանավոր և գրավոր պատասախանները, խմբային աշխատանքները, մասնակցություն
քննարկումներին, կատարած աշխատանքների ամփոփիչ ցուցադրություններ և այլն:
Բանավոր և գրավոր պատասխանները ենթադրում են, որ սովորողը
դասավանդողի կամ մեկ այլ սովորողի կողմից ստանում է կոնկրետ թեմային առնչվող հարց
և որոշակի ժամանակ հետո փորձում պատասխանել դրան՝ այդ ընթացքում օգտագործելով
համացանցային ռեսուրսներ: Խմբային աշխատանքի ժամանակ դասարանը բաժանվում է առանձին
խմբերի ու որոշակի ժամանակահատվածում փորձում է լուծել որևէ խնդիր: Խմբային
աշխատանքի ժամանակ սովորողը հնարավորություն է ունենում արտահայտելու սեփական
տեսակետը, լսելու ուրիշների կարծիքը, առաջարկելու մինչ այդ չհնչած կարծիքներ:
Սովորողը տանը կատարում է երկու տիպի աշխատանք` յուրացնում
է տվյալ դասին ստացված նոր գիտելիքները կամ կատարում է անհատական-հետազոտական
աշխատանք:
Յուրքանչյուր դասը կայացած է համարվում, եթե այն որոշակի
նոր գիտելիք կամ հմտություն է տալիս սովորողին: Այդ նոր գիտելիքի ամրապնդման համար
ստեղծվում են համապատասխան ուսումանական նյութեր, որոնցով սովորողը յուրացնում ու
ամրապնդում է իր գիտելիքները: Տանը սովորողը
կատարում է նաև անհատակ և խմբային, նախագծային աշխատանք:
Հետազոտական աշխատանքին ներկայացվող
պահանջներ
·
Աշտանքում պետք է ընդգծվի սովորողի
կողմից կատարված վերլուծությունը
·
Աշխատանքում պետք է երևա աշխարհագրական մտածողությունը
·
Սովորղը պետք կարողանա հիմնավորել
սեփական տեսակետը
·
Թեմայի
արդիականություն ու կիրառելություն
·
Պետք է լիարժեքորեն տիրապետի նշված
նյութին
Օրինակ՝ Հայաստանի (այլ երկրի) տնտեսական զարգացման մակարդակի վրա բնական և հասարակական գործոնների ազդեցությունը վերլուծելու համար պետք է
ուսումնասիրել.
·
Աշխարհագրական
դիրք
·
Բնական ռեսուսներ
·
Աշխատանքային
ռեսուսներ
·
Բնակչության կազմ
·
Երկրի ներքին
կառուցվածք
Դասավանդողին և սովորողին ուղղված
պահանջներ
Ուսումնական պարապմունքի կազմակերպաման համար ուսուցչին անհրաժեշտ է
լիարժեքորեն տիրապետել բլոգավարությանը՝ ճիշտ ժամանակին անհատական բլոգը թարմացնելով
անհրաժեշտ նյութերով: Անհրաժեշտ է անհատական նոթբուք (նեթբուք), որտեղ առկա են
բոլոր անհրաժեշտ նյութերը (ուսումնական ֆիլմեր, ուսումանական նյութեր, հոդվածներ,
նախօրոք մշակված
նախագծերի հարցեր, տաբեր տեսակի ծրագրեր):
Սովորողին անհրաժեշտ է անհատական նոթբուք (նեթբուք), որտեղ առկա են բոլոր
անհրաժեշտ նյութերը: Տիրապետում է բլոգավարությանը, կարողանում է բլոգում, ինչպես նաև ենթակայքում
նյութեր թողարկել: Կարողանում է կատարել անհատական հետազոտական աշխատանք: Մասնակցում է պարբեր
ուսումնական նախագծերի ու ճամփորդությունների:
Գնահատում
Սովորողի գնահատումը կատարվում
է ըստ իրականացված նախագծերի: Նախագծերի վերջնական արդյուքը սովորողը տեղադրում է
իր բլոգում, որից հետո հղումը ուղարկում է դասավանդողին: Սովորողը պարտավոր է
մասնակցել կիսամյակի ընթացքում իրականացվող բոլոր առարկայական նախագծերին: Առավել
բարձր են գնահատվում այն նախագծերը, որոնք ունեն գործնական ու կիրառական
նշանակություն:
Թեմա 1
Ընդհանուր Աշխարհագրություն
:
1.
Աշխարհագրության ուսումնասիրման առարկան, նպատակը և հիմնական խնդիրները
:
2.
Աշխարհագրության
տեղը գիտությունների դասակարգման համակարգում : Աշխարհագրության կառուցվածքը
Թեմա
2
Աշխարհագրական
թաղանթի առաջացումն ու զարգացումը:
3.
Արեգակնային
Համակարգի և Երկրի առաջացման վարկածները:
4.
առանձնացնել դրանց հիմնական թերությունները):
5.
Երկրաբանակ
ժամանակագրություն:
6.
Երկրաբանական
փուլ: Երկրակեղևի առաջացումն ու զարգացումը
7.
Ջրոլորտի առաջացումն
ու զարգացումը:
8.
Կենդանի օրգանիզմների
առաջացումն ու զարգացումը:
9.
Աշխարհագրական
թաղանթի զարգացումն ըստ դարաշրջանների:
10. Մոբիլիզմի տեսությունը (Վեգենեռ):
11. Ամփոփիչ
աշխատանք :
Թենա
3 :
Երկրագունդ:
12. Երկրագնդի
ձևն ու չափերը:
13. Երկրի
օրական պտույտի աշխարհագրական հետևանքները:
14. Ժամային
գոտիներ:
15. Երկրի
տարեկան պտույտի աշխարհագրական հետևանքները:
Թեմա 4
Աշխարհագրական
քարտեզ:
16.
Աշխարհագրական
քարտեզներ, դրանց դասակարգումը:
17.
Քարտեզագրական
պրոյեցիաներ: Պայմանական նշաններ:
18.
Մասշտաբ: Մասշտաբի
տեսակները
19.
Աշխարհագրական
քարտեզների նշանակությունը:
20.
Ամփոփում:
Թեմա
5
Աշխարհագրական թաղանթի
կառուցվածքը:
21.
Աշխարհագրական
թաղանթի ոլորտային կառուցվածքը:
22.
Քարոլորտ: Քարոլորտի
նշանակոuթյունը աշխարհագրական թաղանթում:
23.
Ռելիեֆ: Ռելիեֆի
հիմնական միավորները:
24.
Լեռներ:Լեռների
առաջացումն ու քայքայումը:
25.
Երկրաշարժեր:
26.
Հրաբուխներ:
27.
Հարթավայրեր:
28.
Հարթավայրերի առաջացումը:
29.
Արտաքին և ներքին
ուժեր:
30.
Ամփոփում:
31.
Ջրոլորտ: Ջրոլորտի
հատկանիշներն ու դերն աշխարհագրական թաղանթում:
32.
Համաշխարհային օվկիանոս:
33.
Գերեր:
34.
Լճեր:
35.
Մարցամաքային ջրեր:
36.
Ջրի շրջապտույտը աշխարհագրական թաղանթում:
37.
Մթնոլորտ: Մթնոլորտի
դերն աշխարհագրական թաղանթում:
38.
Մթնոլորտային ճնշում:
39.
Քամի: Քամու տեսակներն :
40.
Մթնոլորտի ընդհանուր շրջանառությունը:
41.
Կենսոլորտ:
Կենսոլորտի դերն աշխարհագրական թաղանթում:
42.
Ամփոփում:
43.
Աշխարհագրական
թաղանթի հիմնական հատկանիշները:Ամբողջականություն:
44.
Ռիթմիկություն:
45.
Գոտիականություն:
46.
Զոնայականություն:
47.
Աշխարհի կլիմայական գոտիները:
48.
Աշխարհի բնական զոնաները:
49.
Աշխարհագական
թաղանթի ոլորտներ փոխազդեցության հետևանքները: (Անհատական աշխատանք ):
50.
Ամփոփում:
Թեմա 6
Մայրցամաքների ֆիզիկական աշխարագրություն:
51.
Աֆրիկա: Ընդհանուր
բնութագիրը , երկրաբանական կառուցվածքը, օգտակար հանածոները:
52.
Աֆրիկա: Կլիման , ներքին ջրերը:
53.
Աֆրիկա: Բնական զոնաներ:
54.
Ավստրալիա:
Ընդհանուր բնութագիրը , երկրաբանական կառուցվածքը, օգտակար հանածոները:
55.
Ավստրալիա:
Կլիման, ներքին ջրերը, բնական զոնքաները:
56.
Հվ. Ամերիկա:
Ընդհանուր բնութագիրը , երկրաբանական կառուցվածքը, օգտակար հանածոները:
57.
Հվ. Ամերիկա:
Կլիման , ներքին ջրերը:
58.
Հվ. Ամերիկա: Բնական զոնաները:
59.
Ամփոփում:
60.
Հս. Ամերիկա:
Ընդհանուր բնութագիրը , երկրաբանական կառուցվածքը, օգտակար հանածոները:
61.
Հս. Ամերիկա:
Կլիման, ներքին ջրերը:
62.
Հս. Ամերիկա : Բնական զոնաները:
63.
Եվրասիա : Ընդհանուր
բնութագիրը , երկրաբանական կառուցվածքը, օգտակար հանածոները:
64.
Եվրասիա: Ներքին ջրերը:
65.
Եվրասիա: Կլիման:
66.
Եվրասիա: Բնական զոնաները:
67.
Ամոփում:
Թեմա
7
Աշխարհի
բնակչությունը
68. Աշխարհի
բնակչության թիվն ու շարժը:
69. Բնակչության
վարարտադրությունը:
70. Բնակչության
սեռատարիքային կազմը:
71. Բնակչության
ռասայական կազմը:
72. Բնակչության
ազգային կազմը:
73. Բնակչության
կրոնական կազմը:
74. Բնակչության
սոցիալական կազմն ու աշխատանքային ռեսուրսներն :
75. Աշխարհի
բնակչության տեղաբաշխումը:
76. Բնակչության
միգրացիա:
77. Տարաբնակեցումն
ու նրա ձևերը:
78. Ուրբանիզացումը,
գործոնները և զարգացման միտումները
79. Քաղաքաների
տիպերը:
80. Ամփոփում:
Թեմա
8
Աշխարհի քաղաքական բաժանումը:
81.
Պետական տարածք
և պետական սահման: Քաղաքաաշխարհագրական դիրք
82.
Աշխարհի երկրների
խմբավորումն ու տիպաբանությունը
83.
Զարգացած և
զարգացող երկրներ
84.
Անհատական աշխատանք
(կոնկրետ երկրի օրինակով վերլուծել աշխարհագրական դիրքը):
85.
Պետություններն
ըստ պետական կարգի և կառուցվածքի:
86.
Միջազգային հաղորդակցության ուղիները:
87.
ՀՀ-ն ժամանակակից
աշխարհաքաղաքական գործընթացներում:
88.
Անհատական աշխատանք(Վերլուծել
ՀՀ աշխարհագրական դիրքը):
89.
Ամփոփիչ աշխատանք
:
Թեմա
9
Ռեգիոնալ աշխարհագրություն:
90.
Աշխարհի բաժանումը ռեգիոնների:
91.
Մեծ Բրիտանիա:
Ընդհանուր բնութագիրը, բնական պայմանները:
92.
Մեծ Բրիտանիա:
Բնակչությունն ու տնտեսությունը:
93.
Ֆրանսիա: Ընդհանուր
բնութագիրը, բնական պայմանները:
94.
Ֆրանսիա: Բնակչությունն ու տնտեսությունը:
95.
Գերմանիա: Ընդհանուր
բնութագիրը, բնական պայմանները
96.
Գերմանիա: Բնակչությունն ու տնտեսությունը:
97. Իտալիա:
Ընդհանուր բնութագիրը, բնական պայմանները
98. Իտալիա:
Բնակչությունն ու տնտեսությունը:
99. Ամփոփում:
100. ՌԴ:
Ընդհանուր բնութագիրը
101. ՌԴ:
Բնակչությունը և ռեսուրսները:
102. ՌԴ:
Տնտեսությունը:
103. ՌԴ:
Տնտեսական ներքին տարբերությունները:
104. Ուկրաինա: Ընդհանուր բնութագիրը, բնական պայմանները:
105. Ուկրաինա:
Բնակչությունն ու տնտեսությունը:
106. Վրաստան: Ընդհանուր բնութագիրը, բնական պայմանները:
107. Վրաստան:
Բնակչությունն ու տնտեսությունը:
108. Ադրբեջան: Ընդհանուր բնութագիրը, բնական պայմանները:
109. Ադրբեջան:
Բնակչությունն ու տնտեսությունը:
110. Ամփոփում:
111. Թուրքիա: Ընդհանուր բնութագիրը, բնական պայմանները:
112. Թուրքիա:
Բնակչությունն ու տնտեսությունը:
113. Իրան: Ընդհանուր բնութագիրը, բնական պայմանները:
114. Իրան: Բնակչությունն ու տնտեսությունը::
115. Չինաստան: Ընդհանուր
բնութագիրը,
116. Չինաստան: Բնակչությունն ու բնական պայմանները:
117. Չինաստան:
Տնտեսությունը:
118. Ճապոնիա: Ընդհանուր
բնութագիրը, բնական պայմանները:
119. Ճապոնիա: Բնակչությունն ու տնտեսությունը:
120. Հնդկաստան: Ընդհանուր բնութագիրը, բնական պայմանները:
121. Հնդկաստան:
Բնակչությունն ու տնտեսությունը:
122. Անհատական աշխատանք (երկու երկրների աշխարահագրական դիրքերի
համեմատական բնութագրերի կազում):
123. Աֆրիկա:
124. ՀԱՀ:
125. Եգիպտոս: Ընդհանուր բնութագիրը, բնական պայմանները:
126. Եգիպտոս:
Բնակչությունն ու տնտեսությունը:
127. Ավստրալիա: Ընդհանուր բնութագիրը, բնական պայմանները:
128. Ավստրալիա: Բնակչությունն ու տնտեսությունը
:
129. Կանադա: Ընդհանուր բնութագիրը, բնական պայմանները:
130. Կանադա:
Բնակչությունն ու տնտեսությունը :
131. Բրազիլիա: Ընդհանուր բնութագիրը, բնական պայմանները:
132. Բրազիլիա:
Բնակչությունն ու տնտեսությունը :
133. ԱՄՆ: Ընդհանուր բնութագիրը:
134. ԱՄՆ: Բնակչությունն ու բնական պայմանները
135. ԱՄՆ:
Տնտեսությունը
136. Ամփոփում:
Թեմա 1
Աշխարհի բնական ռեսուրսները
5
1.
Աշխարհագևական միջավայր, բնական պայմաններ
և բնական ռեսուրսներ:
2.
Բնական ռեսուրսների դասակարգումը:
3.
Ռեսուրսաապահովություն:
4.
Համաշխարհային օվկիանոսի ռեսուրսները:
Ռեկրեացիոն և այլ ռեսուրսներ:
5.
Անհատական աշխատանք:
Թեմա
2
Համաշխարհային
տնտեսություն 16
6.
Համաշխարհային տնտեսությունն ու ԳՏՀ-ն:
7.
Աշխատանքի աշխարհագրական միջազգային
բաժանումը:
8.
Համաշխարհային տնտեսության ճյուղային
կառուցավածքը:
9.
Աշխարհի արդյունաբերության
ընդհանուր բնութագիրը:
10. Արդյունաբերության տեղաբաշխման գործոնները:
11. Արդյունաբերության ճյուղային կառուցվածքը:
12. Վառելիքաէներգետիկ արդյունաբերություն:
13. Էլեկտրաէներգետիկա:
14. Մետաղաձուլություն:
15. Մեքենաշինություն:
16. Քիմիական և թեթև արդյունաբերություն:
17. Գյուղատնտեսություն:Գյուղատնտեսության ճյուղային կառուցվածը:
18. Գյուղատնտեսության տեղաբաշխումն ու մասնագիտացումը:
19. Բուսաբուծություն:
20. Անասնապահություն:
21. Ամփոփում:
Թեմա 3
Տրանսպորտ:
Տնտեսության ոչ նյութական արտադրության ոլորտը: Միջազգային տնտեսական հարաբերություններ:
22. Համաշխարհային
տրանսպորտն ու կապը:
23. Աշխարհի
երկրների տրանսպորտային համակարգը:
24. Տնտեսության
ոչ նյութական արտադրության ոլորտը:
25. Միջազգային
տնտեսական հարաբերություններ:
26. Գիտատեխնիկական
համագործակցություն: Համագործակցության այլ ձևեր:
27. Անհատական
աշխատանք(ՀՀ-ն միջազգային տնտեսական հարաբերություններում):
Թեմա 4
Քաղաքական աշխարհագրություն:
7
28. Քաղաքական
աշխարհագրութուն: Ուսումնասիրման առարկան : Տեղը գիտությունների դասակարգման համակարգում
:
29. Քաղաքական
ոլորտի բովանդակությունը,տեղը հասարակական կյանքում:
30. Քաղաքաաշխարհագրական
հիմնական հայեցակարգերն ու տեսությունները:
31. Քաղաքաաշխարհագրական
հիմնական հայեցակարգերն ու տեսությունները:
32. Երկրների
բնական ռեսուրսներով ապահովվածությունը որպես աշխարհաքաղաքական գործոն:
33. Կովկասը
էթնիկական ու աշխարհաքաղաքական շահերի բախման հանգուցակետ: Հակամարտությունների առանձնահատկությունները:
34. Ներքին
քաղաքականություն:
35. Արտաքին
քաղաքականություն:
36. Ղարաբաղյան
հիմնախնդրիլուծման իրավական հիմքերն ու ուղիները:
37. Քաղաքաաշխարհագրական
դիրքը: Այն որպես արտաքին քաղաքական գործոն:
38. Ամփոփում
Թեմա 5
Աշխարհի
ինքնատիպ տարածաշրջաններն ու երկրները 8
39.
Աշխարհի ինքնատիպ
տարածաշրջանները:
40.
Ուրբանիզացված տարածաշրջաններ
41.
Տնտեսական սրընթաց
աճ արձանագրած տարածաշրջաններ:
42.
Լեռնային տարածաշրջանների
ու երկրների զարգացամն բնատնտեսական առանձնահատկությունները:
43.
Չորային(արիդ)
ագրարային
տարածաշրջաններ:
44.
Արևմտյան Եվրոպայի
քաղաքական և տնտեսական միասնացման գործընթացը:
45.
ՌԴ-ն որպես
բնառեսուրսային մեծ ներուժ ունեցող երկիր:
46.
ԱՄՆ-ը որպես
համաշխարհային կարևոր դերակատարում ունեցող երկիր:
Թեմա 6
Բնություն և
հասարակություն հարաբերությունները:
47.
Բնական միջավայրի
էկոլոգիական հավասարակշռությունը, դրա խախտման պատճառները և հետևանքները:
48.
Շրջակա միջավայրի
մարդածին աղտոտումը: Աղտոտման աղբյուրները, տեսակները:
49.
Ընդերքի ռեսուրսների
ռացիոնալ օգտագործումն ու պահպանումը:
50.
Հողային ռեսուրսների
օգտագործման առանձնահատկությունները և պահպանումը:
51.
Մթնոլորտ: Կլիմայական
և տիեզերական ռեսուրսներ:
52.
Մթնոլորտի աղտոտման
աղբյուրներն ու հետևանքները:
53.
Մթնոլորտի պահպանումը
աղտոտումից:
54.
Ջրային ռեսուրսների բաշխումը երկրագնդի
վրա
55.
Ջրօգտագօրծման ոլորտները
56.
Ջրային ավազանների
աղտոտման աղբյուրները, պահպանման առանձնահատկությունները
57.
Կենսոլորտի
զարգացումը և ինքնավերականգնումը: Կենսաբազմազանության պահպանությունը
58.
Բուսական ռեսուրսների
օգտագործումը, պահպանությունը և վերականգնումը
59.
Կենդանական
ռեսուրսների օգտագործումը, պահպանությունը և վերականգնումը
60.
Համաշխարհաըին բնապահպանական ռազմավարությունը
61.
Միջազգային
համագործակցությունը բնօգտագործման և բնապահպանության բնագավառներում:
Թեմա
7
Մարդկության համամոլորակային
հիմնախնդիրները:
62. Մարդկության
համամոլորակային հիմնախնդիրները, դրանց լուծման ժամանակակից ռազմավարությունը:
63. Հանքային
հումքի և վառելիքաէներգետիկ ռեսուրսնորի համամոլորակային հիմնախնդիրը:
64. Ժողովրդագրական
համամոլորակային հիմնախնդիրը:
65. Պարենային
համամոլորակային հիմնախնդիրը:
66. Թույլ
զարգացած երկրների հետամնացության վերացման հիմնախնդիրը:
67. Տարածքային
և ազգային հակամարտությունների հիմնախնդիրը:
69. Ամփոփում:
Թեմա
8
Հայաստանի
աշխարհագրություն:
Հայկական Լեռնաշխարհ 3
70.
Հայկական Լեռնաշխարհի
դիրքը, սահմանները, երկրաբանակ կառուցվածքը և օգտակար հանածոները:
71.
Ռելիեֆի հիմնական
միավորները:
72.
Կլիման և ներքին
ջրերը:
Հայաստանի
Հանրապետություն:
13
73.
Աշխարհագրական
դիրքը, տարածքը, սահմանները:
74.
Երկրաբանական
կառուցվածքը:
75.
Վառելիքային
ռեսուրսները և մետաղային օգտակար հանածոները:
76.
Ջրային, հողային
և ոչ մետաղային հանքային ռեսուրսները:
77.
Բուսական ,կենդանական
և ռեկրեացիոն ռեսուրսները:
78.
Ռելիեֆը և լեռնագրական
մարզերը:
79.
Ռելիեֆը և լեռնագրական
մարզերը:
80.
Կլիման: Կլիմայի
տիպերը:
81.
Ներքին ջրերը: Գետային ցանցը:
82.
Լճերը և ջրամբարները:
83.
Հողային ծածույթը:
84.
Բուսականությունը
85.
Կենդանական
աշխարհը
86.
Վերընթաց լանդշաֆտային
գոտիները:
87.
Վերընթաց լանդշաֆտային
գոտիները:
88.
Ամփոփում:
Բնակչությունը 5
89.
Բնակչության
թվաքանակը, բնական և մեխանիկական շարխերը:
90.
Բննակչության
կազմը և աշխատանքային ռեսուրսները:
91.
Բնակչության
տեղաբաշխումը և տարաբնակեցումը:
92.
Քաղաքային տարաբնակեցումը
և խոշոր քաղաքները:
93.
Անհատական աշխատանք:
Տնտեսությունը 24
94.
Տնտեսության
ընդհանուր բնութագիրը և ճյուղային կառուցվածքը:
95.
Արդյունաբերություն:
Ճյուղային կառուցվածքը:
96.
Վառելիքաէներգետիկ
արդյունաբերությունը:
97.
Մետաղաձուլությունը:
98.
Մեքենաշինությունը:
99.
Քիմիական արդյունաբերությունը:
100. Թեթև և սննդի արդյունաբերությունը:
101. Շինանյութերի արդյունաբերությունը:
102. Արդյունաբերության տարածքային կազմակերպումը:
103.
Ամփոփում:
104. Գյուղատնտեսությունը ընդհանուր բնութագիրը և ճյուղային կառուցվածքը:
105. Հողային ֆոնդը:
106.
Բուսաբուծությունը:
107.
Անասնապոհությունը:
108. Տրանսպորտն ու տնտեսության ոչ նյութական արտադրության ոլորտը:
109.
Տրանսպորտի ընդհանուր բնութագիրը:
110. Տրանսպորտի գլխավոր տեսակներն ու տեղաբաշխումը:
111. Սպասարկման
ոլորտի ընդհանուր բնութագիրը:
112. Սպասարկման
ոլորտր ճյուղային կառուցվածքը:
113. Բնօգտագործման
և բնապահպանության հիմնախնդիրները:
114. ՀՀ-ի
հատուկ պահպանվող տարածքները:
115. ՀՀ-ի
Կարմիր գիրքը:
116. Ամփոփում:
117. ՀՀ վարչարարածքային բաժանումը:
118. Արագածոտնի
մարզ:
119. Արարատի
մարզ:
120. Արմավիրի
մարզ:
121. Գեղարքունիքի
մարզ:
122. Լոռու
մարզ:
123. Կոտայքի
մարզ:
124. Շիրակի
մարզ:
125. Սյունիքի
մարզ:
126. Վայոց
ձորի մարզ:
127. Տավուշի
մարզ:
128. Երևան
քաղաք:
Լեռնային Ղարաբաղի հանրապետություն
129. Ընդհանուր
բնութագիրը:
130. Բնական
պայմանները:
131. Բնակչությունը:
132. Տնտեսությունը:
133. Արդյունաբերությունը:
134. Գյուղատնտեսությունը:
135. Տրանսպորտն
ու տնտեսական կապերը:
136. Ամփոփում:
12-րդ դասարան
«Մխիթար Սեբաստացի» կ/հ-ում 12-րդ դասարանում «Աշխարհագրություն» առարկայի դասավանդվան գլխավոր նպատակն է ամբողջացնել սովորողների գիտլիքների այն պաշարը, որոնք նրանք ստացել են նախորդ դասարաններում, տալով հիմնարար պատկերացումներ, որոնք անհրաժեշտ են յուրաքանչյուր մարդուն անկախ հետագա մասնագիտությունից:
Հաշվի առնելով 12-րդ դասարանում առարկայի դասավանդման առանձնահատկությունը, ինչես նաև առաջ քաշված խնդիրները՝առարկան դասավանդվում է երկու առանձին ծրագրերով:
Ծրագիրի հիմնական նպատակն է մինչ այժմ ձեռք բերված գիտելիքների ամփոփում սովորողների նախապատրաստել պետական ավարտական քննություններին:
Թեմատիկ պլան(2 ժամ) Թեմա 1 Ընդհանուր Աշխարհագրություն :1. Աշխարհագրության ուսումնասիրման առարկան, նպատակը և հիմնական խնդիրները: Տեղը գիտությունների դասակարգման համակարգում:
Թեմա 2
Երկրագունդ:
2. Երկրագնդի ձևը, չափերը և ներքին կառուցվածքը:
3. Երկրի օրական պտույտի աշխարհագրական հետևանքները: Ժամային գոտիներ:
4. Երկրի տարեկան պտույտի աշխարհագրական հետևանքները:
Թեմա 3
Աշխարհագրական քարտեզ:
5. Աշխարհագրական քարտեզներ, դրանց դասակարգումը: Քարտեզագրական պրոյեցիաներ:
6. Մասշտաբ: Մասշտաբի տեսակները:Պայմանական նշաններ:
Թեմա 4
Աշխարհագրական թաղանթի կառուցվածքը:
7. Աշխարհագրական թաղանթի ոլորտային կառուցվածքը:
8. Քարոլորտ: Քարոլորտի նշանակոuթյունը աշխարհագրական թաղանթում:
9. Լեռներ: Լեռների առաջացումն ու քայքայումը:
10. Երկրաշարժեր: Հրաբուխներ:
11. Հարթավայրեր: Հարթավայրերի առաջացումը:
12. Արտաքին և ներքին ուժեր:
13. Ջրոլորտ: Ջրոլորտի հատկանիշներն ու դերն աշխարհագրական թաղանթում:
14. Համաշխարհային օվկիանոս: Օվկիանոսային հոսանքներ:
15. Մարցամաքային ջրեր:
16. Մթնոլորտ: Մթնոլորտի դերն աշխարհագրական թաղանթում: Մթնոլորտի կառուցվածքը:
17. Մթնոլորտային ճնշում: Մթնոլորտի ընդհանուր շրջանառությունը: Քամի: Քամու տեսակները:
18. Կենսոլորտ: Կենսոլորտի դերն աշխարհագրական թաղանթում:
19. Ամփոփում:
Թեմա 5
Մայրցամաքների և օվկիանոսների ֆիզիկական աշխարագրություն:
20. Աֆրիկա: Ընդհանուր բնութագիրը , երկրաբանական կառուցվածքը, օգտակար հանածոները, կլիման , ներքին ջրերը, բնական զոնաները:
21. Ավստրալիա: Ընդհանուր բնութագիրը , երկրաբանական կառուցվածքը, օգտակար հանածոները: Կլիման, ներքին ջրերը, բնական զոնաները:
22. Հվ. Ամերիկա: Ընդհանուր բնութագիրը , երկրաբանական կառուցվածքը, օգտակար հանածոները, կլիման, ներքին ջրերը, բնական զոնաները:
23. Հս. Ամերիկա: Ընդհանուր բնութագիրը , երկրաբանական կառուցվածքը, օգտակար հանածոները, կլիման, ներքին ջրերը, բնական զոնաները:
24. Եվրասիա : Ընդհանուր բնութագիրը , երկրաբանական կառուցվածքը, օգտակար հանածոները, ներքին ջրերը:
25. Եվրասիա: Կլիման, բնական զոնաները:
26. Համաշխարհային օվկիանոս:
Թեմա 6
Աշխարհի բնակչությունը
27. Աշխարհի բնակչության թիվը,շարժը, վերարտադրությունը:
28. Բնակչության կազմը
29. Բնակչության տեղաբաշխումն ու խտությունը:
Թեմա 7
Համաշխարհային տնտեսություն
30. Բնական ռեսուրսներ:
31. Համաշխարհային տնտեսություն:
32. Վառելիքաէներգետիկ արդյունաբերություն: Էլեկտրաէներգետիկա:
33. Մետաղաձուլություն: Մեքենաշինություն:
34. Քիմիական և թեթև արդյունաբերություն: Սննդի արտադրություն:
35. Բուսաբուծություն: Անասնապահություն:
36. Տրանսպորտն ու սպասարկման ոլորտը:
37. Ամփոփում:
Թեմա 8
Ռեգիոնալ աշխարհագրություն:
38. Մեծ Բրիտանիա, Ֆրանսիա:
39. Գերմանիա, Իտալիա:
40. Ռուսաստան: Բնական պայմանները: Բնակչությունը:
41. Ռուսաստան: Տնտեսությունը: Ուկրաինա:
42. Վրաստան: Ադրբեջան:
43. Թուրքիա: Իրան:
44. Չինաստան: Ճապոնիա:
45. Հնդկաստան: Ավստրալիա:
46. Հնդկաստան: Բնակչությունն ու տնտեսությունը:
47. ՀԱՀ: Եգիպտոս:
48. Կանադա: Բրազիլիա:
49. ԱՄՆ:
50. Ամոփոում
Թեմա 9
Հայաստանի Հանրապետություն:
51. Հայկական Լեռնաշխարհի դիրքը, սահմանները, երկրաբանակ կառուցվածքը և օգտակար հանածոները: Ռելիեֆի հիմնական միավորները:
52. ՀՀ-ի աշխարհագրական դիրքը, տարածքը, սահմանները:
53. Ռելիեֆը և լեռնագրական մարզերը:
54. Կլիման: Կլիմայի տիպերը:
55. Ներքին ջրերը: Գետային ցանցը: Լճերը և ջրամբարները:
56. Վերընթաց լանդշաֆտային գոտիները:
Բնակչությունը 5
57. Բնակչության թվաքանակը, բնական և մեխանիկական շարժերը: Բննակչության կազմը և աշխատանքային ռեսուրսները:
58. Բնակչության տեղաբաշխումը և տարաբնակեցումը:
Տնտեսությունն ու վարչատարածքային բաժանումը
59. Տնտեսության ընդհանուր բնութագիրը և ճյուղային կառուցվածքը:
60. Արդյունաբերություն: Վառելիքաէներգետիկ արդյունաբերությունը:
61. Մետաղաձուլությունը:Մեքենաշինությունը:
62. Քիմիական արդյունաբերությունը, թեթև և սննդի արդյունաբերությունը:
63. Շինանյութերի արդյունաբերությունը:Անտառային արդյունաբերությունն ու փայտամշակումը:Սննդի արտադրությունը:
64. Բուսաբուծությունը:Անասնապոհությունը:
65. Տրանսպորտն ու տնտեսության ոչ նյութական արտադրության ոլորտը:
66. ՀՀ վարչարարածքային բաժանումը:
67. ՀՀ մարզերը:
68. Ամոփում:
1. «Աշխարհագրություն» 5, Հ. Գաբրիելյան,Վ. Պողոսյան Երևան 2005թ.
2. «Աշխարհագրություն» 6, Ա. Հովսեփյան, Մ. Մանասյան, Ա. Գրիգորյան Երևան 2007թ
3. «Աշխարհագրություն» 7, խմբ. Լ. Վալեսյան Երևան 2007թ.
4. «Աշխարհագրություն» 10, Մ. Մանասյան և ուրիշներ Երևան 2010թ.
5 «Աշխարհագրություն» 11, Ա.Պոտոսյան և ուրիշներ Երևան 2010թ.
6. «Աշխարհագրություն» 12, Մ. Մանասյան և ուրիշներ Երևան 2011թ.
7. «ՀՀ բնական պայմանների ու ռեսուրսների տնտեսաաշխարհագրական գնահատումը և շրջակա միջավայրի պահպանության հիմնախնդիրները», Ս. Մելքումյան Երևան 2009թ.
8. «ՀՀ և ԼՂՀ սոցիալական և տնտեսական աշխարհագրություն հիմնախնդիրները», Ս. Մելքումյան Երևան 2005թ.
9. «Ռեգիոնալ Աշխարհագրություն», Ա. Ավագյան Երևան 2006թ.
10. «Քաղաքական աշխարհագրություն», Լ. Վալեսյան Ա. Վալեսյան Երևան 2006թ.
11. http://ah.do.am/
12. http://www.encyclopedia.am/
13. http://cadastre.am/
14. http://www.youtube.com/
15. http://gradaran.mskh.am/
16. http://www.findarmenia.com/arm/armenia
17. http://emanuelagjoyan.blogspot.com/
0 Մեկնաբանություն:
Отправить комментарий