Էկոլոգիա: Ծրագիր

Ծրագիր

Նպատակն ու խնդիրները

 Ժամանակակից աշխարհում, երբ օրեցօր մեծանում է հասարակության

 ներգործությունը շրջակա միջավայրի վրա, այժմ առավել քան արդիական է դառնում հասարակության էկոլոգիական կրթության անհրաժեշտությունը: Ցանկացած բնագավառում  գործունեություն ծավալող մարդկանց համար անհրաժեշտ են էկոլոգիական   գիտելիքներն ու էկոլոգիական մտածողությունը:
 Էկոլոգիական 

մտածողությունը կայացած հասարակության կարևորագույն բնութագրիչներից է:

«Մխիթար Սեբասատացի» կրթահամալիրը, հանդիսանալով հեղինակային

 մանկավարժության ծրագրերի մշակման և իրականացման կառույց, սկսած

 նախադրոցական տարիքից իրականացնում է էկոլոգիական կրթություն` հիմք 

ընդունելով հետևյալ դրույթները`

·                Էկոլոգիական կրթության անընդհատությունը

·                Մարդասիրությունը

·                Գիտականությունը

·                Համակարգվածությունը և ամբողջականությունը։

·                Մատչելիությունը

Էկոլոգիական կրթությունը մեծ դեր ունի հանրակրթության մեջ, այն իրականացնում է        հետևյալ մանակավարժական ֆունկցիաները`

·         Սովորողների գիտակցության մեջ ամբողջացնում է աշխարհի 

·         միասնականությունը:

·         Հանրակրթության մեջ մեծացնում է մարդասիրության դերը:

·         Ամբողջացնում է գիտելիքների համակարգը, որի շնորհիվ տալիս է գիտական 

·         կանխատեսում:

·         Ընդլայնում է բարեկրթության դերը ուսումնական պրոցեսում:

·         Ստեղծում է միջառարկայական կապեր, իր մեջ ներառելով բնագիտական բոլոր առարկաները:

Կրթահամալիրում էկոլոգիական կրթությունը ամբողջանում է ավագ դպրոցների 10-11-րդ դասարաններում  «Էկոլոգիա» առարկայի ուսուցմամբ: Որպես առանձին առարկա՝ «Էկոլոգիան» ներառված է միայն «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրի        ուսումնական պլանում: Ավագ դպրոցում «Էկոլոգիա» առարակայի ուսուցումը

 ամբողջացնում է ստացած գիտելիքները, տալիս նոր հմտություններ, որոնք 

անհրաժեշտ և կիրառելի են հասարակություն մուտք գործող մարդուն:

Դասապրոցեսը կազմակերպվում է ուսումնական կաբինետում, որտեղ առկա են համացանցին միացված համակարգիչ, պրոյեկտոր: Համակարգչում առկա է դասապրոցեսի կազմակերպման համար անհրաժեշտ բոլոր ուսումնական ծրագրերն ու նյութերը:

Էկոկրթության կազմակերպման գործում առանձնահատուկ նշանակություն ունի նաև բնական միջավայրը: 

Բոլոր տարիքային խմբերի համար այս առումով կարևորվում է «Կրթական պարտեզ»  ծրագիրը: Բույսերի խնամքի համար ջերմոցում ստեղծված են բոլոր պայմանները:  Գործունեության ու ուսումնասիրության լավագույն միջավայրը կրթահամալրի  պարտեզներն են: 

Դասապրոցեսի կազմակերպաման համար առաջնային պայման է հանդիսանում համացանցը: Համացանցը հնարավորություն է տալիս սովորողին ու դասավանդողին իր անհատական նոթբուքով ցանկացած պահին բլոգներից ու ուսումնական կայքերից ստանալ անհարժեշտ տեղեկությունը:

Քանի որ «էկոլոգիան»՝ որպես առանձին դասընթաց, կա միայն «Մխիթար  Սեբասատցի»  կրթահամալիրի ուսուսմնական պլանում, և բացակայում են հանրակրթական  դասագրքերը, ուստի ուսուցման  պրոցեսում առանձնահատուկ կարևոր դեր ունի ուսուցչի անհատական բլոգը, որտեղ հավաքվում և խմբագրվում են  անհրաժեշտ բոլոր տեքստերը:

Ներկայացվող նյութը պետք է լինի մատչելի և հասանելի բոլոր սովորողներին:

Էկոլոգիական կրթության լիարժեք կիրառումը իրականցվում է

 ուսումնահայրենագիտական ու էկոլոգիական ճամփորդությունների միջոցով:  Ճամփորդությունը հնարավորություն է տալիս ստացած տեսական գիտելիքները  կիրառել պրակտիկորեն:

Սովորողին ու դասավանդողին ուղղաված պահանջներ

Դասապրոցեսի կազմակերպաման համար ուսուցչին անհրաժեշտ է լիարժեքորեն տիրապետել բլոգավարությանը, ճիշտ ժամանակին անհատական բլոգը թարմացնելով անհրաժեշտ նյութերով: Անհրաժեշտ է անհատական նոթբուք (նեթբուք), որտեղ առկա են բոլոր անհրաժեշտ նյութերը (ուսումնական ֆիլմեր, ուսումանական նյութեր, հոդվածներ, նախօրոք մշակված նախագծեր, տարբեր տեսակի ծրագրեր):

Սովորողին անհրաժեշտ է անհատական նոթբուք (նեթբուք), որտեղ առկա են բոլոր անհրաժեշտ նյութերը: Տիրապետում է բլոգավարությանը, կարողանում է բլոգում, ինչպես նաև ենթակայքում նյութեր թողարկել: Կարողանում է կատարել անհատական հետազոտական աշխատանք: Մասնակցում է պարբեր ուսումնական նախագծերի ու ճամփորդությունների:  

Ուսումնական միջավայր

Ուսուցումը կազմակերպում է ուսումնական կաբինետում, որտեղ առկա են՝ համացանցին միացված համակարգիչ (հագեցած համապատասխան ծրագրերով, թվայնացված քարտեզներով, դիագրամներով ու սխեմաներով), պրոյեկտոր, տարբեր բովանդակության քարտեզներ, գլոբուս, համապատասխան գրականություն:

Ուսուցման պրոցեսում կարևոր դեր ունեն ուսումնական ճամփորդություններն ու բնական միջավայրը:

Սովորողների ուսումնական գործունեության ձևերը

·         Դասարանում կատարված

·         Տանը կատարված աշխատանք (սովորողի ցանկության դեպքում)

·         Անհատական-հետազոտական աշխատանքներ

·         Ուսումնական ճամփորդություններ

·         Մասնակցություն կրթահամալիրի տոնացույցով որոշված ստուգատեսերին:

Նախագծային աշխատանքին ներկայացվող պահանջներ

·         Աշխատանքում պետք է ընդգծվի սովորողի կողմից կատարված վերլուծությունը

·         Աշխատանքում պետք է երևա էկոլոգիական մտածողությունը

·         Սովորողը պետք կարողանա հիմնավորել սեփական տեսակետը

·         Թեմայի արդիականություն ու կիրառելություն

·         Պետք է լիարժեքորեն տիրապետի նշված նյութին

·         Աշխատանքը իրենից պետք է ներկայացնի հասարակական արժեք

Սովորողի գնահատումը կատարվում է ըստ իրականացված նախագծերի: Նախագծերի վերջնական արդյուքը սովորողը տեղադրում է իր բլոգում, որից հետո հղումը ուղարկում է դասավանդողին: Սովորողը պարտավոր է մասնակցել ուսումնական շրջանի ընթացքում իրականացվող բոլոր  նախագծերին: Առավել բարձր են գնահատվում այն նախագծերը, որոնք ունեն գործնական ու կիրառական նշանակություն:

Սույն ծրագրի ուղղված է տալու ինտեգրված գիտելիքներ բնագիտությունից,

 զարգացնելու հմտություններ` նպաստելով սովորողի ստեղծագործելու   և հետազոտելու ունակությունը, տրամաբանական

մտածողությունը, նպաստում է էկոլոգիական մտածողության զարգացմանը: Կարևոր է բնապահպանական գիտելիքներով, երկրի

 պահպանությամբ մտահոգված նոր մտածելակերպով մարդու կայացման խնդիրը:  Բնությունը պահպանելը պետք է լինի ապրելակերպ, մտածելակերպ: 

Ծրագիրն ուղղված է  սովորողի բազմակողմանի զարգացմանը և

դաստիարակությանը, մտահորիզոնի  ընդլայնմանը, դիտողականության,

հետազոտական ունակությունների զարգացմանը:

Ծրագիրը հաշվի է առնում սովորողի անհատականությունը`հնարավորություն տալով սովորողին ներկայացնել անհատական ուսումանական նախագծեր: Շատ են կարևորվում այն ուսումնական նախագծերը, որոնք բխում են յուրաքանչյուր սովորողի շրջակա միջավայրից:

Էկոտուր

«Մխիթար Սեբասատացի» կրթահամալիրում ամեն տարի, ապրիլ ամսին իրականացվում է «Էկոտուր» միջազգային էկոլոգիական նախագծերի մրցույթ: «Էկոլոգիա» առարակայի դասընթացի շրջանակներում իրականացված նախագծերը վերջնական ամփոփվում են ապրիլվերջյան հաշվետու ստուգատեսում, որտեղ նաև իրականացած նախագծերն ու բարձրացված հարցերը ստանում են հասարակական հնչեղություն` լսելի դառնալով հասարակությանն ու պատկան մարմիններին: 

Ուսումնական փաթեթներ

Էկոլոգիա 10, 11

• Անհրաժեշտ գրականություն և համացանային ռեսուրսներ6.        http://www.findarmenia.com/
•    http://emanuelagjoyan.blogspot.com/
•   «Բնօգտագործում և բնապահպանություն» - Խմբ, պրֆ Լ.Վալեսյան
•   «Շրջակա միջավայր և Բնապահպանություն» - Մելանյան Դավթյան
•   «Էկոլոգիայի և բնության պահպանության հիմունքներ» - Կ.Վ. Գրիգորյան և ուրիշներ
•  «Էկոլոգիական մենեջմենթ» - Ռ.Մարուխյան, Լ.Հովհաաննիսյան
•   «ՀՀ բնական պայմաննրի ու բնական ռեսուրսների տնտեսաաշխարհագրական գնահատումը    և շրջկա միջավայրի պահպանության հիմնահարցերը»- Սերգեյ Մելքումյան