«Սեբաստացու օրեր 2024»-ի առթիվ տվող «Մխիթար Սեբաստացի» անվանական մրցանակի ինքաառաջադրման փաթեթ
«Մխիթար Սեբաստացի» անվանականը տրվում է կրթահամալիրի դասավանդողին համաշխարհային համացանցում հայալեզու գրականության տարածման համար։
Հիմնավորում
2011թ-ի կրահամալիրում աշխատում եմ որպես դասավանդող «Աշխարհագրություն» և «Էկոլոգիա» առարկաների դասանադող։ «Էկոլոգիա» առարկայի մուտք գործելը ավագ դպրոցի ուսումնական պլան ստիպեց այդ առարկայի դասավանդման համար հանրամատչելի գրականության ստեղծում, որը ցավոք սրտի հայալեզու համացանցու բացակայում էր, որը լրացվել է տարիների հստայական աշխատանքի (համառոտագրումներ, վերլուծություններ ու թարգմանություններ) շնորհիվ։ Արդյունքում մենք ունենք հանարմատչելի, համակարգված հայալեզու նյութերի շարք, որոնք պարբերաբար թարմացվելով ու ավելացվելով կիրառվում են դասընթացի ժամանակ։
1.
Աշխարհագրական թաղանթը և մարդը
2.
Բնօգտագործում և բնապահպանություն
հասկացությունները
3.
Էկոլոգիական հիմնախնդիրների բնույթը
4.
Էկոլոգիական հիմնական խնդիրները
5.
Մթնոլորտ: Մթնոլորտի դերն ու
նշանակությունը
6.
Մթնոլորտի աղտոտման աղբյուրները
9.
Կլիմայի փոփոխության հետևանքները
10.
Կլիմայի գլոբալ փոփոխություն առավել
անբարենպաստ պայմանները
11.
Ջրոլորտ: Ջրի հատկություններն ու
նշանակությունը
12.
Ջրի համաշխարհային շրջապտույտը և
փոխազդեցությունը մյուս ոլորտների հետ
13.
Ջրային ռեսուրսներ և դրանց
օգտագործումը
14.
Համաշխարհային օվկիանոսի
ռեսուրսները, դրանց օգտագործումն ու պահպանումը
16.
Ջրային ռեսուսների պահպանումը
18.
Կենսոլորտ: Կենսոլորտի դերը աշխարհագրական թաղանթում
19.
Բուսական ռեսուրսներն ու դրանց
օգտագործման առանձնահատկություները
21.
Անառազրկում
22.
Բուսական ռեսուրսների
պահպանումնումն ու վերականգնումը
23.
Կենդանական ռեսուրսները և դրանց
օգտագործման առանձնահակությունները
24.
Կենդանական ռեսուրսների
պահպանումը և վերականգնումը
25.
Կենսաբանական բազմազանության
պահպանումը: Կարմիր գիրք
27.
Հողերի կորստի հիմնական պատճառները
29.
Հողային ռեսուրսները և դրանց
օգտագորգործման առանձնահատկությունները
30.
Հողային ռեսուրսների պահպանումը և
ռացիոնալ օգտագործումը
31.
Քարոլորտի վրա մարդածին բացասական
ազդեցություններ
32.
Անապատացում
33.
Էներգիայի աղբյուրներ, էներգակիրներ:
Ածուխ
34.
Նավթ
36.
Էներգիայի այլընտրանքային
աղբյուրներ: Արևային էներգիա
38.
Ջուրը էլեկրաէներգիայի աղբյուր
39.
ՋԷԿ-երը և շրջակա միջավայրը
40.
ԱԷԿ-ները և շրջակա միջավայրը
41.
ՀԷԿ-երը և շրջակա միջավայրը
42.
Կոշտ թափոններ: Աղբի հիմնախնդիրը
45.
Կոմպոստ
46.
Բնական աղետներ: Ջրհեղեղներ,
սողանքներ, սելավ
47.
Բնական աղետներ: Կլիմայական
աղետներ
49.
Տեխնածին աղետներ
50.
Սիներգետիկ գործընթացներ:
Ցունամի
52.
Մարդու առողջության էկոլոգիական ասպեկտները
53.
Միջավայրի քիմիական աղտոտումը
54.
Միջավայրի կենսաբանական աղտոտումը
55.
Միջավայրի ֆիզիկական աղտոտումը
58.
Բնական ռեսուրսների և բնական
պայմանների գնահատումը
59.
Ռացիոնալ բնօգտագործման
սկզբունքները
60.
Հսկողություն շրջակա միջավայրի վրա:
Մոնիթորինգ
62.
Բնական միջավայրի որակի ստանդարտները
63.
Բնական միջավայրի մարդածին
աղտոտումը: Աղտոտման տեսակները
64.
Նոր համաշխարհային բնապահպանական ռազմավարությունը
65.
Կայուն զարգացում
66.
Միջազգային համագործակցությունը
67.
Էկոհամակարգերի կառուցվածքը
68.
Նյութի և էներգիայի հոսքը
էկոհամակարգերում
69.
Էներգայի կորուստները սննդային շղթայում
70.
Նյութերի շրջանառությունը
էկոհամակարգերում: Ազոտի շրջանառությունը
71.
Ածխածնի և ծծմբի շրջանառությունը
էկոհամակարգերում
74.
Բնական աղետներ: Ջրհեղեղներ,
սողանքներ, սելավ
75.
Բնական աղետներ: Կլիմայական
աղետներ
77.
Տեխնածին աղետներ
78.
Սիներգետիկ գործընթացներ:
Ցունամի
80.
Բնություն-հասարակություն հարաբերությունները Հայասատանում
81.
Բնություն-հասարակություն
հարաբերությունները ՀՀ-ում 20-րդ դարում
82.
ՀՀ բնակլիմայական պայմանները
83.
Կլիմայի գլոբալ փոփոխության
դրսևորումները ՀՀ-ում
84.
Ընդերքօգտագործման հետևանքները ՀՀ-ում
85.
Մետաղային հանքերի օգտագործման
հետևանքները ՀՀ-ում
86.
Քաջարանի պղնձամոլիբդենային
գործարանը
89.
Կենսաբազմազանության հիմնախնդիրը
ՀՀ-ում
90.
ՀՀ անտառները
92.
ՀՀ արգելոցները
93.
ՀՀ արգելավայրերը
97.
Հողօգտագործման հետևանքները
ՀՀ-ում
99.
Անապատացումը ՀՀ-ում: Բնական
գործոններ
100.
Անապատացումը ՀՀ-ում: Մարդածին
գործոններ
102.
Ջրօգտագործման հետևանքները
ՀՀ-ում
104.
Օդային ավազանի աղտոտվածության
հիմնախնդիրը ՀՀ-ում
105.
ՀՀ Բնապահպաանական օրենսդրությունը
Օգտագործված գրականություն
http://www.encyclopedia.am
http://ah.do.am/
http://gradaran.mskh.am/
http://cadastre.am/
http://www.findarmenia.com/arm/armenia
https://science.feedspot.com/ecology_blogs/
https://www.web-ecology.net/
https://rg.ru/ecology
https://biosfera92.ru/
ՀՀ Աշխարհագրություն 9 - Ա. Խոյեցյան, Գ. Մկրտչյան
«Բնօգտագործում և բնապահպանություն» - Խմբ. պրֆ Լ.Վալեսյան
«Շրջակա միջավայր և Բնապահպանություն» - Մելանյան Դավթյան
«Էկոգիայի և Բնության պահպանության հիմունքներ» - Կ.Վ. Գրիգորյան և ուրիշներ
«Էկոլոգիական Մենեջմենթ» - Ռ.Մարուխյան, Լ.Հովհաննսիյան
«ՀՀ բնական պայմաննրի ու բնական ռեսուրսների տնտեսաաշխարհագրական գնահատումը և շրջկա միջավայրի պահպանության հիմնահարցերը»- Սերգեյ Մելքումյան
«Восемь смертных грехов цивилизованного человечества», Конрад Лоренц
«Стать экологичным», Тимоти Мортон